και οι “σοφοί” κάνουν λάθη στις αγορές!

Η πρόσφατη αναρρίχηση της τιμής του χρυσού σε ιστορικά υψηλά μου έφερε στο μυαλό μια κίνηση που είχε κάνει η Τράπεζα της Ελλάδος το 2003. Τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς ανακοινώθηκε στον Τύπο (εδώ το σχετικό δημοσίευμα) πως η διοίκηση της κεντρικής τράπεζας αποφάσισε να προχωρήσει στη πώληση 20 τόννων χρυσού, ένα μικρό μέρος από τα αποθέματα της χώρας, έναντι τιμήματος 208 εκατομμυρίων ευρώ. Ως αιτιολογία αυτής της κίνησης αναφέρεται ότι “η απόδοση του συγκεκριμένου πολύτιμου μετάλλου είναι σχεδόν μηδενική, ενώ από την τοποθέτηση των ρευστών που αποκτήθηκαν από την πώληση του η Τράπεζα θα έχει τη δυνατότητα να επιτύχει υψηλότερες αποδόσεις της τάξεως του 2 με 2,5%“.

το διάγραμμα τιμών του χρυσού από το 1993 ως 2003 (κλικ για μεγέθυνση)

Είναι εύκολο να κάνει κανείς κριτική εκ των υστέρω, ισχύει άλλωστε στις αγορές το “κάνε με προφήτη, να σε κάνω πλούσιο”. Παρατηρώντας το διάγραμμα τιμών του χρυσού εκείνη τη περίοδο βλέπουμε το χρυσό να ανακάμπτει από τα χαμηλά των 255 δολαρίων ανά ουγγιά και να προσεγγίζει μετά από πολλά χρόνια τα επίπεδα των 400 δολαρίων. Η ανάκαμψη της τιμής του χρυσού το 2003 προφανώς έκανε τους ανθρώπους της Τραπέζης της Ελλάδος να πιστέψουν ότι ήταν ευκαιρία να “ξεφορτωθούν” λίγα από τα αποθέματα του θησαυροφυλακίου της και να επενδύσουν το προϊόν της πώλησης σε ομόλογα με απόδοση 2-2.5%.

ο χρυσός από το 1993 ως σήμερα (κλικ για μεγέθυνση)

Η συνέχεια είναι σε όλους γνωστή… Για να φανεί το μέγεθος της λάθος εκτίμησης παραθέτουμε δεξιά και το διάγραμμα τιμών του χρυσού από το 1993 έως σήμερα. Κάνοντας κανείς τους υπολογισμούς και λαμβάνοντας υπ’όψιν την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου καταλήγει εύκολα στο συμπέρασμα ότι ο χρυσός εκείνος θα είχε υπερτριπλάσια αξία σήμερα!

Ίσως αναρωτιέστε πως είναι δυνατόν κορυφαίοι οικονομολόγοι όπως οι κεντρικοί τραπεζίτες να κάνουν τόσο λάθος στην εκτίμησή τους για τη πορεία της τιμής του χρυσού. Το λάθος, κατά τη ταπεινή μου άποψη, είναι πως αγνόησαν τη εκδηλούμενη τάση ανόδου του πολύτιμου μετάλλου και έκαναν μια βεβιασμένη κίνηση στηριζόμενοι μόνο στα θεμελιώδη στοιχεία και όχι στη δυναμική της αγοράς.

Η αναφορά μου στο γεγονός αυτό δεν έχει σκοπό να κατηγορήσει κανέναν, κανείς δεν έχει το αλάθητο άλλωστε. Στόχος του άρθρου είναι να επιδείξει πως ακόμη και οι πλέον καταξιωμένοι οικονομολόγοι και κορυφαίοι παράγοντες της αγοράς μπορεί να κάνουν λάθος εκτίμηση για τη πορεία της. Αυτό που η μικρή μου πείρα με έχει διδάξει είναι πως όταν κανείς επιχειρεί να κινηθεί ενάντια στη τάση της αγοράς, ακόμη και αν θεωρεί πως μπορεί τεκμηριωμένα να αποδείξει ότι η αγορά υπερβάλει, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός…