Τι Είναι τα Ομόλογα

Ένα ομόλογο είναι ένα χρεόγραφο το οποίο μπορεί να εκδώσει το δημόσιο ή κάποιο ίδρυμα (πχ Τράπεζα) ώστε να έχει άμεση εισροή χρημάτων. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα χρεόγραφο για το οποίο ο εκδότης έχει την υποχρέωση να καταβάλει, στη λήξη της σύμβασης, την ονομαστική αξία αυτού. Στην περίπτωση των ομολόγων με κουπόνι, η καταβολή γίνεται σε τακτά προκαθορισμένα διαστήματα.

Με λίγα λόγια ένα ομόλογο είναι απλώς ένα δάνειο, στο οποίο ο εκδότης είναι ο οφειλέτης και ο κάτοχος ο δανειστής και το κουπόνι (αν φυσικά υπάρχει) είναι ο τόκος. To δάνειο αυτό αντλείται από τον εκδότη του δανείου όχι μέσω της τραπεζικής διαμεσολάβησης αλλά μέσω των κεφαλαιαγορών.

Χρεόγραφα με ωριμότητα μικρότερη του ενός έτους είναι είτε γραμμάτια ή συναλλαγματικές, και θεωρούνται εργαλεία της αγοράς χρήματος.

Διαφορά ομολόγων με μετοχές

Μπορεί να τα ομόλογα και οι μετοχές να είναι και τα δύο χρεόγραφα, αλλά υπάρχει μία διαφορά. Αυτή είναι πως οι οι κάτοχοι μετοχών είναι ιδιοκτήτες ενός μέρους (τμήματος) της εκδότριας εταιρείας δηλαδή έχουν εταιρικό μερίδιο, ενώ από την άλλη οι κάτοχοι ομολόγων είναι στην ουσία δανειστές του εκδότη.

Ακόμα μία διαφορά είναι πως τα ομόλογα έχουν συνήθως έναν καθορισμένο χρόνο ή ωριμότητα, μετά την πάροδο της οποίας το ομόλογο εξαγοράζεται. Από την άλλη πλευρά οι μετοχές είναι λίγο πολύ αόριστου χρόνου. Τέλος, η πληρωμή του αντίστοιχου κουπονιού (σ.σ: τόκου) ενός ομολόγου προηγείται της απόδοσης μερίσματος από την αντίστοιχη εταιρεία (γεγονός πολύ σημαντικό σε περίπτωση πτώχευσης της εταιρείας και επιπλέον, ο κάτοχος του ομολόγου μπορεί να προσφύγει στη δικαιοσύνη στην περίπτωση που δεν του αποδοθεί το κουπόνι του, ενώ με το μέρισμα μιας μετοχής δεν ισχύει κάτι τέτοιο).

Βασικά χαρακτηριστικά των ομολόγων

Τα βασικά χαρακτηριστικά των ομολόγων είναι:

Ονομαστική Αξία (Face Value): Πρόκειται για το αρχικό ποσό έκδοσης του χρεογράφου το οποίο ο εκδότης υπόσχεται να αποπληρώσει στην ημερομηνία λήξης του ομολόγου.

Τιμή (Price): Η τιμή του ομολόγου ορίζεται με βάση το εκατό (100), το οποίο αντιστοιχεί στην ονομαστική του αξία. Όταν η τιμή του ομολόγου είναι υψηλότερη από την ονομαστική του αξία, το ομόλογο διαπραγματεύεται με ανατίμηση (premium). Όταν η τιμή του ομολόγου είναι χαμηλότερη από την ονομαστική του αξία, το ομόλογο διαπραγματεύεται με έκπτωση (discount). Με βάση αυτά που μόλις αναφέραμε υπάρχουν οι εξής τιμές:

1. Τιμή Έκδοσης (Issue Price): Είναι η τιμή στην οποία διατίθεται το ομόλογο από τον εκδότη του, κατά την έκδοσή του.

2. Τιμή Αγοράς: Είναι η τιμή στην οποία ο επενδυτής αγοράζει το ομόλογο.

3. Τιμή Πώλησης: Είναι η τιμή στην οποία ο επενδυτής πουλάει το ομόλογο.

4. Τιμή Αποπληρωμής (Redemption Price): Είναι η τιμή στην οποία αποπληρώνει ο εκδότης τον επενδυτή, κατά την λήξη του ομολόγου.