το γουάν, η ρουπία και το ρεάλ απειλούν το δολάριο
υπό αμφισβήτηση η ηγεμονία του αμερικανικού νομίσματος στις διεθνείς αγορές
Ανοίξτε ένα λογαριασμό στην Plus500 και εξασκηθείτε δωρεάν, με εικονικά χρήματα, στις συναλλαγές σε spreads συναλλαγματικών ισοτιμιών, χρηματιστηριακών δεικτών και εμπορευμάτων
Το δολάριο μπορεί μεν να χάνει τη θέση του ως το κυρίαρχο νόμισμα παγκοσμίως, αλλά δεν είναι μόνο το ευρώ που επωφελείται από αυτή την εξέλιξη. Ορισμένοι οικονομολόγοι προβλέπουν πως στο μέλλον θα κυριαρχούν στο χρηματοοικονομικό σύστημα ως και πέντε διαφορετικά νομίσματα. Κατά τη διάρκεια της ιστορικής πρώτης συνέντευξης τύπου, στα 98 χρόνια λειτουργίας της Federal Reserve, ο πρόεδρος της Ben Bernanke επανέλαβε πως «η Fed πιστεύει πως ένα ισχυρό δολάριο είναι προς το συμφέρον τόσο της Αμερικής όσο και της παγκόσμιας οικονομίας».
Τόσο ο κ.Bernanke όσο και ο υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ Timothy Geithner έχουν αναφερθεί ξανά στο θέμα της ισχύος του δολαρίου, όπως άλλωστε έκαναν στο παρελθόν και οι προκάτοχοι τους. Αυτές οι επαναλαμβανόμενες αναφορές είναι ωστόσο ανησυχητικά σημάδια. Οι δηλώσεις αυτές γίνονται όμως πάντα όταν τα πράγματα δεν δείχνουν τόσο ρόδινα για το δολάριο. Όταν κάποιος, άλλωστε, είναι πραγματικά ισχυρός δεν αισθάνεται την ανάγκη να προσπαθεί να το επιβεβαιώσει ξανά και ξανά.
η απώλεια της κυριαρχίας του δολαρίου
Στη πραγματικότητα, το αμερικανικό νόμισμα σήμερα εμφανίζεται πολύ αδύναμο. Η ισοτιμία του με το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα έχει σταθεροποιηθεί μεταξύ 1,40 και 1,50, ένα επίπεδο δηλαδή που δεν απέχει πολύ από εκείνο που είχε βρεθεί λίγο πριν από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Από την αρχή του 2011 το δολάριο έφτασε να υποχωρεί ως και 13% έναντι του ευρώ.
Η υποχώρηση της αξίας του δολαρίου στις αγορές συναλλάγματος είναι, ωστόσο, απλά μια ένδειξη μιας σημαντικής παγκόσμιας εξέλιξης. Το δολάριο κινδυνεύει να χάσει το ρόλο που απολάμβανε παραδοσιακά ως το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και ως το σημείο αναφοράς για το διεθνές εμπόριο.
Όχι μόνο το ευρώ γίνεται ολοένα και περισσότερο σημαντικό, παρά τις κρίσης χρέους σε Ελλάδα, Πορτογαλία και Ιρλανδία, αλλά και τα εθνικά νομίσματα χωρών όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία είναι πολύ πιθανόν να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο στο προσεχές μέλλον τόσο στο διεθνές εμπόριο όσο και στις επενδυτικές επιλογές των κεντρικών τραπεζών. Το δολάριο είναι βέβαιο πως δεν θα έχει πλέον το μονοπώλιο.
Υπάρχουν πολλές αιτίες για την βραχυπρόθεσμη και τη μακροπρόθεσμη υποχώρηση του δολαρίου, ενός νομίσματος που κάποτε ήταν περιζήτητο σε όλο τον κόσμο. Η δημοσιονομική πολιτική του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και των προκατόχων του έγειραν αμφιβολίες για το κατά πόσον οι ΗΠΑ θα μπορέσουν ποτέ να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Ήδη ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor’s έχει απειλήσει πως θα υποβαθμίσει την αξιολόγηση των ΗΠΑ.
Τα πράγματα γίνονται χειρότερα καθώς η νομισματική πολιτική των χαμηλών επιτοκίων που ακολουθεί η Fed διαβρώνει περαιτέρω την αξία του δολαρίου. Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ τυπώνει απεριόριστες ποσότητες χαρτονομισμάτων ώστε να χρηματοδοτήσει τον προϋπολογισμό της μοναδικής εναπομένουσας υπερδύναμης. Και αυτό αποτελεί μια εγγυημένη συνταγή για υψηλότερο πληθωρισμό.
Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες χάνουν τη κυριαρχία που είχαν στη παγκόσμια οικονομία. Στα μέσα του 20ου αιώνα η πλειονότητα των αγαθών παρασκευάζονταν στην Αμερική. Σήμερα το μερίδιο των ΗΠΑ στο παγκόσμιο ΑΕΠ είναι 24% και αναμένεται να υποχωρήσει περαιτέρω στο μέλλον.
Η υποχώρηση της σημασίας των ΗΠΑ έχει επίσης συνέπειες στο ρόλο του δολαρίου. Δεν είναι πια προφανές γιατί το δολάριο, το νόμισμα μιας οικονομίας που πλέον δεν της αναλογεί το μεγαλύτερο μερίδιο της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής, θα πρέπει να χρησιμοποιείται για τη τιμολόγηση και τον διακανονισμό της πλειονότητας των διεθνών συναλλαγών.
η αυξανόμενη δημοτικότητα του ευρώ
Οι αλλαγές αυτές γίνονται μεν αισθητές σταδιακά, αλλά μπορούν να αμφισβητηθούν. Το δολάριο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σε διπλάσιες συναλλαγές στην αγορά forex από ότι το ευρώ, αλλά το ποσοστό συμμετοχής του σε αυτή μειώνεται σταθερά κατά τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ παράλληλα η δημοτικότητα του ευρώ αυξάνεται.
Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τα συναλλαγματικά αποθέματα. Πέρσι, οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο διατηρούσαν το 61% των αποθεματικών τους σε δολάρια. Το 2000 το ποσοστό αυτό ήταν 10 μονάδες υψηλότερο. Το κενό αυτό που δημιουργήθηκε καλύφθηκε κυρίως από το ευρώ. Το ποσοστό συμμετοχής του στα συναλλαγματικά αποθέματα των κεντρικών τραπεζών αυξήθηκε την ίδια περίοδο από 18% το 2000 σε 26% σήμερα. Σήμερα, εξάλλου, 54 χώρες συνδέουν την ισοτιμία των εθνικών τους νομισμάτων με το δολάριο, ενώ ήδη περίπου άλλες μισές από αυτές τις έχουν συνδέσει με το ευρώ.
υπάρχει χώρος για περισσότερα βασικά νομίσματα
Πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν πως το αμερικανικό νόμισμα θα εξακολουθεί να χάνει τη σημασία που κάποτε είχε, όχι απλά επειδή το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα κερδίζει έδαφος. Καθώς στη παγκόσμια οικονομία δημιουργούνται πολλοί πόλοι, το νομισματικό σύστημα θα πρέπει επίσης να γίνει πιο πολυσύνθετο περιλαμβάνοντας περισσότερα του ενός νομίσματα.
Το ευρώ έχει πολύ καλές πιθανότητες να συνεχίσει να κερδίζει έδαφος έναντι του δολαρίου. Η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από το συναγωνισμό μεταξύ των κεντρικών τραπεζών Ευρώπης και Αμερικής για το ποια εφαρμόζει τη καλύτερη πολιτική σταθεροποίησης της οικονομίας. Ποια τράπεζα, δηλαδή, καταφέρνει καλύτερα να κρατήσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό.
η σημασία των ευρωομολόγων
Υπό αυτό το πρίσμα, οι προοπτικές της Ευρώπης δεν είναι άσχημες. Η ΕΚΤ, εξάλλου, έχει ήδη αυξήσει το βασικό επιτόκιο για να περιορίσει τις ανησυχίες για αύξηση του πληθωρισμού, ενώ η Fed εξακολουθεί να πλημμυρίζει την αμερικανική αγορά με ρευστότητα. Διακεκριμένοι οικονομολόγοι πιστεύουν πως μια αναγκαία συνθήκη για περαιτέρω ανέλιξη του ευρώ θα είναι ο αποκερματισμός των ευρωπαϊκών αγορών κρατικών ομολόγων. Με απλά λόγια αυτό σημαίνει πως τα γερμανικά, γαλλικά ή ελληνικά ομόλογα θα μπορούσαν να εξαφανιστούν από τις αγορές και να αντικατασταθούν με ένα τυποποιημένο «ευρωομόλογο», κάτι που μπορεί να γίνει όμως μόνον εφόσον όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης καταφέρουν να διαχειριστούν και να ελέγξουν το δημόσιο χρέος τους,
Οι πολιτικοί των ισχυρών οικονομικά κρατών της Ευρωζώνης αποφεύγουν να συζητήσουν την ιδέα των ευρωομολόγων επειδή φοβούνται πως θα βλάψει τη πιστοληπτική ικανότητα των χωρών τους. Αν, ωστόσο, διαφανεί η προοπτική μιας αγοράς ομολόγων εξίσου ελκυστικής με εκείνη των ΗΠΑ οι ευρωπαίοι πολιτικοί δεν θα μπορούν πλέον να αποφεύγουν αυτό το εργαλείο χρηματοδότησης.
τα εθνικά νομίσματα Κίνας, Ινδίας και Βραζιλίας
Εκτός από το δολάριο και το ευρώ, πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν πως το κινεζικό γουαν, γνωστό και ως ρενμινμπί, είναι εκείνο που έχει τις καλύτερες πιθανότητες να εδραιωθεί ως ένα διεθνές νόμισμα, ενώ ακολουθούν, με αρκετή απόσταση, η ινδική ρουπία και το βραζιλιάνικο ρεάλ.
Αυτά είναι νομίσματα χωρών με πολύ δυναμικά αναπτυσσόμενες οικονομίες και, εν αντιθέσει με την Ευρώπη, με σταθερά αυξανόμενους πληθυσμούς. Ως μέσα συναλλαγής μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βασικά νομίσματα και σε γειτονικές περιοχές, όπως ακριβώς γίνεται σήμερα με το ευρώ και το δολάριο.
Για να κατακτήσουν, ωστόσο, τα νομίσματα αυτά μια κορυφαία θέση στο παγκόσμιο νομισματικό στερέωμα θα πρέπει οι οικονομίες τους να πληρούν ορισμένες βασικές προϋποθέσεις. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί πως θα μπορούν να μετατραπούν εύκολα σε οποιοδήποτε άλλο νόμισμα ανά πάσα στιγμή. Θα πρέπει, επίσης, να αναπτυχθούν στις χώρες αυτές ισχυρές χρηματοοικονομικές αγορές. Σήμερα, και οι δυο αυτές συνθήκες έχουν εκπληρωθεί μόνο μερικώς.
ένα νέο νομισματικό σύστημα
Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις, η ομάδα των 20 ηγετικών βιομηχανικών και αναδυόμενων οικονομικών που ονομάζεται G-20 προσπαθεί να οραματιστεί ένα μελλοντικό παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Το σημερινό νομισματικό σύστημα είναι μεν σε μεταβατική περίοδο αλλά το δολάριο σίγουρα δεν πρόκειται ξαφνικά να χάσει τη σημασία του. Η τάση της αλλαγής είναι, ωστόσο, ξεκάθαρη. Το G-20 θεωρεί πως όσο περισσότερα νομίσματα παίζουν ένα διεθνή ρόλο τόσο περισσότερο σταθερό θα είναι το σύστημα.
Αν και αυτό μπορεί αρχικά να ακούγεται παράδοξο, είναι απολύτως λογικό. Ενώ σήμερα πρακτικά μεταβάλλονται μόνον οι συναλλαγματικές ισοτιμίες του ευρώ και του δολαρίου, στο μέλλον οι όποιες πιέσεις θα μπορούν να διαχυθούν σε περισσότερα νομίσματα. Το ευρώ ίσως να μην ανέβαινε τόσο γρήγορα όσο κάνει σήμερα αν υπήρχαν ελεύθερες συναλλαγές και επί του κινεζικού γουάν.
Σήμερα, ωστόσο, το γουάν παραμένει συνδεδεμένο με το δολάριο και αντανακλά σχεδόν τέλεια την απαξίωση του έναντι του ευρώ, παρά τα στιβαρά θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη της Κίνας. Ρεαλιστικά, το γουάν θα έπρεπε σήμερα να ανεβαίνει έναντι του ευρώ. Αυτές οι στρεβλώσεις της νομισματικής πολιτικής εξυπηρετούν τη συντήρηση των ανισορροπιών που απειλούν τη παγκόσμια οικονομία.
ο δρόμος είναι μακρύς
Όπως το δολάριο δεν πρόκειται να χάσει τη σημασία που έχει σήμερα μέσα σε μια μέρα, έτσι και η σημασία του γουάν δεν πρόκειται να αυξηθεί σημαντικά απότομα. Οι αξιωματούχοι και οι οικονομολόγοι του G-20 γνωρίζουν πως ο δρόμος για την εδραίωση ενός νέου πολυσυμμετοχικού νομισματικού συστήματος θα είναι μακρύς.
Ως πρώτο βήμα σχεδιάζεται η συμμετοχή του γουάν στα Ειδικά Τραβηχτικά Δικαιώματα (Special Drawing Rights, SDR), της νομισματικής δηλαδή μονάδας που χρησιμοποιεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτό είναι ένα εικονικό νόμισμα το οποίο μπορεί να ανταλλαχθεί με πραγματικά χρήματα.
Αν το γουάν συμμετείχε στο «καλάθι» νομισμάτων που αποτελούν τα Ειδικά Τραβηχτικά Δικαιώματα θα μπορούσε να εκπροσωπείται, έστω έμμεσα, στις διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές. Η κινεζική αντιπροσωπία στο G-20 έχει ήδη καταρχήν συμφωνήσει σε αυτό το πρώτο βήμα και ο επόμενος στόχος είναι η συμφωνία ενός χρονοδιαγράμματος πριν την επόμενη σύνοδο του G-20 το Νοέμβριο στις Κάννες.
πηγή: Spiegel
διαβάστε επίσης:
συναλλαγματικά αποθέματα… η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας προσπαθεί να ξεφορτωθεί τα ευρώ που έχει συσσωρεύσει
Η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας, η Swiss National Bank, αγόρασε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ κατά τη διάρκεια του περασμένων …
οι BRICS γυρνούν την πλάτη στο ευρώ οι κεντρικές τράπεζες των γοργά αναπτυσσομένων χωρών εγκαταλείπουν το ευρώ
H «ευρωκρίση» αφήνει τα ίχνη της και στα συναλλαγματικά αποθέματα των αναπτυσσόμενων χωρών. Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ που επικαλούνται οι …
η Κίνα αγοράζει χρυσό και… ο μεγαλύτερος πιστωτής των ΗΠΑ περιορίζει τις αγορές αμερικανικών ομολόγων
Μια αξιοπρόσεκτη τάση, η οποία μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες και τους μελλοντικούς συσχετισμούς στις παγκόσμιες αγορές, καταγράφεται μέσα στο 2012. …
έρχεται το τέλος του δολαρίου; 10 λόγοι για τους οποίους η κυριαρχία του αμερικανικού νομίσματος πλησιάζει στο τέλος της
Το δολάριο των Ηνωμένων Πολιτειών είναι πιθανώς ότι πλησιέστερο έχει γνωρίσει ο κόσμος σε ένα πραγματικό παγκόσμιο …
ποιό θα είναι το επόμενο ασφαλές… ένας σύντομος οδηγός για τα νομίσματα που θα παίξουν το ρόλο του “διάδοχου” του ελβετικού φράγκου ως “ασφαλές καταφύγιο”
Καθώς το ελβετικό φράγκο έχει πλέον και επίσημα πάψει να είναι ένα …
Relevant news
Χώρες με μεγάλης διάρκειας αποθέματα πετρελαίου
Οι δέκα μεγαλύτερες πετρελαϊκές υπερδυνάμεις του μακρινού μέλλοντος Υπάρχουν σήμερα πενήντα χώρες που παράγουν πάνω…
Χρονικά περιθώρια και trading
Τα πλεονεκτήματα της χρήσης μεγαλύτερων χρονικών πλαισίων στις συναλλαγές forex Όπως αφέθηκε να εννοηθεί σε…
Χρυσός: θετικές προοπτικές, παρά την υποχώρηση
Αγοραστές χρυσού οι κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων οικονομιών Ανακοινώθηκε πρόσφατα πως η Τράπεζα του Μεξικού,…
Η επίδραση της υποβάθμισης των ΗΠΑ στο πετρέλαιο
Ζοφερό το μέλλον του αμερικανικού νομίσματος αν το εγκαταλείψουν οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες Η υποβάθμιση της…
Υποβάθμιση της Κύπρου από τη Fitch
Κατά τρεις βαθμίδες υποβαθμίζεται η πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου λόγω έκθεσης της οικονομίας της στην…
υποφέρετε από «παράλυση λόγω ανάλυσης»;
Η υπερβολική τεχνική ανάλυση της αγοράς μπορεί να βλάψει σοβαρά τις συναλλαγές σας Η «παράλυση…