Παράγωγα στην αρχαία Ελλάδα

Πως ο Θαλής ο Μιλήσιος απέδειξε πως η φιλοσοφία μπορεί να είναι και επικερδής

Τα παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα δεν είναι κάτι το καινούργιο μιας και υπάρχουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Μπορεί κανείς να βρει τη πρώτη γνωστή περιγραφή ενός συμβολαίου δικαιώματος προαίρεσης (option) στα γραπτά κείμενα του Αριστοτέλη. Ο μαθητής του Πλάτωνα και διδάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου διηγείται μια ιστορία για τον Θαλή, ένα φτωχό φιλόσοφο από τη Μίλητο, για τον τρόπο που αυτός δημιούργησε το πρώτο παράγωγο χρηματοοικονομικό προϊόν. Οι συμπολίτες του Θαλή τον κατέκριναν λέγοντας πως η έλλειψη πλούτου του ήταν απόδειξη πως η φιλοσοφία ήταν μια άχρηστη ενασχόληση χωρίς καμιά πρακτική αξία. Ο Θαλής, ωστόσο, γνώριζε καλά τι έκανε και σκόπευε να αποδείξει σε όλους τη σοφία και την ευφυία του.

Ανοίξτε ένα λογαριασμό στην Plus500 και εξασκηθείτε δωρεάν, με εικονικά χρήματα, στις συναλλαγές σε spreads συναλλαγματικών ισοτιμιών, χρηματιστηριακών δεικτών και εμπορευμάτων

Ο Θαλής ο Μιλήσιος, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, έζησε το 630-543 π.Χ. και λέγεται πως είχε ιδιαίτερη ικανότητα πρόβλεψης. Κάποτε, λοιπόν, προέβλεψε πως η παραγωγή ελιάς θα ήταν ιδιαίτερα καλή το επόμενο φθινόπωρο. Πεπεισμένος για τη πρόβλεψη του, έκανε συμφωνίες με τους ιδιοκτήτες των ελαιοτριβείων της περιοχής και τους κατέβαλε τα λίγα χρήματα που διέθετε για να του παραχωρήσουν τα αποκλειστικά δικαιώματα των ελαιοτριβείων τους όταν η σοδειά των ελαιόδεντρων θα ήταν έτοιμη για συγκομιδή. Ο Θαλής διαπραγματεύτηκε και πέτυχε χαμηλές τιμές επειδή η σοδειά ήταν ένα μελλοντικό γεγονός και κανένας δεν γνώριζε αν θα ήταν άφθονη ή μίζερη και επειδή οι ιδιοκτήτες των ελαιοτριβείων ήταν διατεθειμένοι να εξασφαλιστούν στη περίπτωση που η απόδοση της σοδειάς αποδεικνυόταν χαμηλή.

Η εξιστόρηση του Αριστοτέλη σχετικά με τον Θαλή τελειώνει όπως θα περίμενε κανείς. Όταν ήρθε η εποχή της συγκομιδής και ξαφνικά χρειαζόντουσαν πολλά ελαιοτριβεία μονομιάς, ο Θαλής τα διέθετε σε όποια τιμή ήθελε εκείνος με αποτέλεσμα να κερδίσει αρκετά χρήματα. Απέδειξε έτσι στον κόσμο πως οι φιλόσοφοι μπορούν εύκολα να γίνουν πλούσιοι αν το θελήσουν, οι φιλοδοξίες τους ωστόσο είναι άλλου είδους. Έτσι ο Θαλής ο Μιλήσιος εξάσκησε τα πρώτα γνωστά συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης πριν από περίπου 2500 χρόνια. Δεν ήταν υποχρεωμένος να εξασκήσει τα δικαιώματα αυτά. Αν η παραγωγή ελιάς δεν ήταν καλή, ο Θαλής θα μπορούσε να αφήσει τα δικαιώματα να εκπνεύσουν χωρίς να τα χρησιμοποιήσει και να περιορίσει έτσι τις ζημιές του στο αρχικό κεφάλαιο που είχε διαθέσει για τη συμφωνία με τους ιδιοκτήτες των ελαιοτριβείων. Καθώς όμως η συγκομιδή ελιάς αποδείχθηκε θεαματικά καλή εκείνη τη χρονιά, ο Θαλής εξάσκησε τα δικαιώματα που κατείχε στη χρήση των ελαιοτριβείων και εξασφάλισε ένα σημαντικό κέρδος.

Τα δικαιώματα προαίρεσης (options) είναι ένα από τα είδη παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων. Τα παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα, όπως υποδηλώνει το όνομα τους, είναι συμβόλαια που παράγονται από κάποιο υποκείμενο αγαθό, ισοτιμία ή δείκτη. Ειδικοί επιστήμονες δημιουργούν συνεχώς νέα, πολύπλοκα και εξειδικευμένα παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Οι πιο καινοτόμες εφαρμογές έχουν σχεδιαστεί ώστε να αντισταθμίζουν πολύπλοκους κινδύνους σε μια προσπάθεια περιορισμού των αβεβαιοτήτων του μέλλοντος και καλύτερης διαχείρισης του ρίσκου. Οι νεωτερισμοί αυτοί, ωστόσο, απαιτούν την απόλυτη κατανόηση των ισορροπιών μεταξύ ρίσκου και αναμενόμενης απόδοσης.

Relevant news